کافئین موجود در قهوه چند ساعت در بدن باقی می‌ماند؟
اثر کافئین قهوه چند ساعت در بدن باقی می‌ماند؟
کافئین یکی از پرمصرف‌ترین مواد محرک در دنیاست که بیشترین مصرف آن از طریق نوشیدنی‌هایی مثل قهوه، چای و نوشابه‌های انرژی‌زا انجام می‌شود. اما سوال مهم اینجاست: اثر کافئین قهوه چند ساعت در بدن باقی می‌ماند؟
برای پاسخ به این سوال، باید عوامل مختلفی مثل متابولیسم بدن، مقدار مصرف، سن، و حتی زمان نوشیدن قهوه را در نظر گرفت.
نیمه‌عمر کافئین چیست و چرا اهمیت دارد؟
نیمه‌عمر (Half-life) کافئین، مدت زمانی است که بدن حدود ۵۰ درصد از کافئین مصرف‌شده را متابولیزه و دفع می‌کند. در یک فرد بزرگسال سالم، نیمه‌عمر کافئین به‌طور متوسط بین ۴ تا ۶ ساعت است.
به زبان ساده، اگر ساعت ۱۰ صبح یک فنجان قهوه حاوی ۲۰۰ میلی‌گرم کافئین بنوشید، بین ساعت ۲ تا ۴ بعدازظهر هنوز حدود ۱۰۰ میلی‌گرم از آن در بدنتان فعال است.
مدت زمان اثر کافئین روی بدن چقدر است؟
اثرات کافئین معمولاً ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پس از مصرف شروع می‌شود و اوج اثر آن حدود ۱ تا ۲ ساعت بعد از نوشیدن است. در این زمان، بیشترین حس بیداری، تمرکز و افزایش انرژی را احساس می‌کنید.
اما این به این معنی نیست که بعد از ۲ ساعت اثر آن تمام می‌شود؛ اثرات محرک کافئین ممکن است تا ۸ ساعت یا حتی بیشتر در بدن باقی بمانند، مخصوصاً اگر در ساعات پایانی روز مصرف شود.
چرا بعضی افراد بیشتر تحت تأثیر کافئین قرار می‌گیرند؟
واکنش بدن به کافئین به عوامل متعددی بستگی دارد:
-
سن: افراد جوان‌تر معمولاً سریع‌تر کافئین را متابولیزه می‌کنند.
-
وزن بدن: در افراد با وزن کمتر، اثر کافئین شدیدتر ظاهر می‌شود.
-
ژنتیک: برخی افراد به‌صورت ژنتیکی کافئین را کندتر یا سریع‌تر پردازش می‌کنند.
-
داروها و هورمون‌ها: برخی داروها (مثل قرص‌های ضدبارداری یا داروهای ضدافسردگی) می‌توانند متابولیسم کافئین را کاهش دهند.
-
مصرف منظم یا گاه‌به‌گاه کافئین: بدن کسانی که به‌طور منظم قهوه می‌نوشند به کافئین عادت کرده و تأثیر آن کمتر احساس می‌شود.
تاثیر کافئین بر خواب
کافئین یک ماده محرک است و می‌تواند ریتم خواب طبیعی شما را مختل کند. اگر بعد از ساعت ۵ یا ۶ عصر قهوه بنوشید، ممکن است شب هنگام دچار بی‌خوابی یا کاهش کیفیت خواب شوید.
برای کسانی که به خواب حساس هستند، حتی نوشیدن قهوه در بعدازظهر هم می‌تواند تأثیر منفی داشته باشد.
کافئین چطور از بدن دفع می‌شود؟
کافئین به‌وسیله کبد متابولیزه شده و از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. معمولاً بعد از حدود ۲۴ ساعت، بیشتر کافئین مصرف‌شده از بدن خارج می‌شود، اما آثار روانی آن ممکن است تا مدت بیشتری باقی بماند.
آیا اثر قهوه به نوع آن هم بستگی دارد؟
بله. نوع دانه قهوه، میزان رُست، روش دم‌آوری و مقدار مصرف همگی در میزان کافئین نهایی تأثیر دارند. مثلاً قهوه اسپرسو غلیظ‌تر است اما مقدار کمی از آن نوشیده می‌شود، درحالی‌که قهوه فرانسه یا دمی ملایم‌تر ولی در حجم بیشتری مصرف می‌شود.
بنابراین نمی‌توان فقط بر اساس نوع نوشیدنی قضاوت کرد. مقدار دقیق کافئین مصرف‌شده مهم است.
نتیجه‌گیری: چه زمانی قهوه بنوشیم تا بیشترین بهره را ببریم؟
برای بهره‌بردن از اثر مثبت کافئین و جلوگیری از اختلال در خواب، پیشنهاد می‌شود:
-
قهوه را بین ساعت ۹ صبح تا ۲ بعدازظهر بنوشید.
-
از نوشیدن قهوه در ساعات پایانی روز خودداری کنید.
-
اگر حساس به کافئین هستید، از نوشیدنی‌های بدون کافئین در عصر استفاده کنید.